Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών για ΘΕματα ΦΥΛου και ΙΣότητας

Φύλο και εκπαίδευση [Τμήμα Θεολογίας 1]

Η Εκπαίδευση αντικατοπτρίζει τα εκάστοτε κοινωνικά δεδομένα αλλά και επηρεάζει τις κοινωνικές εξελίξεις. Η ταυτότητα και η ισότητα των δύο φύλων είναι ένα από τα μεγάλα θέματα του πολιτισμού μας. Στο μάθημα θα παρουσιασθούν βασικές πτυχές της σύγχρονης συζήτησης για τα δύο φύλα, για τις ανθρωπολογικές, κοινωνικές, ιστορικές και πολιτισμικές προϋποθέσεις του ρόλου των φύλων, με στόχο τη δημιουργία γόνιμου προβληματισμού και την ευαισθητοποίηση των

φοιτητών και των φοιτητριών στις σχετικές θεματικές. Η παιδαγωγική πρόταση του διδάσκοντα είναι η "παιδεία του προσώπου", ως βάση ενός "πολιτισμού του προσώπου" στη διαμόρφωση του οποίου μπορεί να συμβάλει καθοριστικά η παράδοση της Ορθοδοξίας.

Θεματικές ενότητες (επιλογή):
Σταθμοί της ελληνικής γυναικείας εκπαίδευσης.
Ο θεσμός της συνεκπαίδευσης.
Στερεότυπα για τα δύο φύλα στα σχολικά εγχειρίδια με έμφαση στα σχολικά εγχειρίδια Θρησκευτικών.
Η ευρωπαϊκή διάσταση στην Εκπαίδευση και το πρόβλημα της ισότητας ευκαιριών.
Φύλο και δικαιώματα του ανθρώπου.
Θέματα ορθοδόξου διαφυλικής αγωγής.

Επιστημονική ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγητής Κωνσταντίνος Δεληκωσταντής Προαπαιτούμενα μαθήματα: Κανένα
Μέγιστος αριθμός φοιτητών: Χωρίς περιορισμό

Φύλο και θρησκεία [Τμήμα Θεολογίας 2]

Πραγματεύεται το πρόβλημα των σχέσεων του θρησκευτικού φανατισμού με την ισότητα των δύο φύλων συγκριτικά (μητροκεντρικοί-ανδροκεντρικοί πολυθεϊσμοί, θεομητορικός θεανθρωπισμός), ιστορικοκριτικά (ρωμαιοκαθολική μαριολογία, προτεσταντικός φεμινισμός, ορθόδοξος θεομητορισμός, ρωσική σοφιολογία, ελληνική θεοτοκολογία) και συστηματικά ("Μαθήτριες του Ιησού", Διακόνισσες Αποστολικής Εκκλησίας, Μοναχές και "Μητερικόν", ιερωσύνη γυναικών και ετερόδοξη θεολογία).

Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγητής Μάριος Μπέγζος
Προαπαιτούμενα μαθήματα: Κανένα
Μέγιστος αριθμός φοιτητών: Χωρίς περιορισμό

Εκκλησιαστικό οικογενειακό δίκαιο και ισότητα των δύο Φύλων
[Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 1]

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
  α) Έννοια και ορισμός
  β) Σκοπός και σημασία
  γ) Μέθοδος
  δ)Πηγές
  ε) Ιστορία του μαθήματος-Βιβλιογραφία
  στ) Διαίρεση.
2. ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ Α΄. ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
  α) Η ισότητα στην Πρωτοϊστορία και την πρωτοκοινωνία
  β)Η πτώση των Πρωτόπλαστων και η διατάραξη της ισότητας
  γ) Ισότητες και ανισότητες στο οικογενειακό Δίκαιο της Παλαιάς Διαθήκης
  δ) Το δίκαιο της ισότητας στην Καινή Διαθήκη
  ε) "Ανισότητες" στην Καινή Διαθήκη
3. ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ: Β΄. Η ΙΕΡΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
  α) Οικουμενικές Σύνοδοι
  β) Ιεροί Κανόνες
  γ) Συμφωνία Πατέρων (consensus patrum)
4. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
  α) Σύνοδοι
  β) Πατέρες
  γ) Εκκλησιαστικά όργανα
  γ) Τοπικά εκκλησιαστικά έθιμα
5. ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ
  α) Πολιτειακές διατάξεις εφαρμοζόμενες στο Εκκλησιαστικό Οικογενειακόν Δίκαιον Εκκλησίας
  β) Εκκλησιαστικές διατάξεις εφαρμοζόμενες στο κοινό Εκκλησιαστικό Δίκαιο
  γ) Προβλήματα στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας σε θέματα ισότητας
6. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
  α) Μνηστεία
  β) Γάμος
  γ) Διαζύγιο
  δ) Σχέσεις γονέων και τέκνων
  ε) Προσωπικές σχέσεις των συζύγων
  στ) Περιουσιακές σχέσεις των συζύγων
  ζ) Λοιπά θέματα.

Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγητής Παναγιώτης Χριστινάκης
Συνδιδασκαλία: Αναπληρώτρια καθηγήτρια Ελένη Χριστινάκη-Παπακώστα
Προαπαιτούμενα μαθήματα: Κανένα
Μέγιστος αριθμός φοιτητών: 50 φοιτητές πέραν αυτών του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας

Η ισότητα των φύλων και γυναικείες μορφές στη Βίβλο
[Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 2]

Στο πρώτο μέρος της εισαγωγής γίνετε μία αναφορά στο φεμινιστικό κίνημα σύγχρονο και παλαιότερο. Στο δεύτερο μέρος γίνεται μια αναφορά στη φεμινιστική θεώρηση τω γραφών αναφερόμεθα στις κύριες ενασχολήσεις των ακαδημαϊκών φεμινιστών, στη γυναίκα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Επίσης στη γυναίκα στον Ελληνικό Πολιτισμό (η γυναίκα στην Αρχαία Ελλάδα), Αιγυπτιακό Πολιτισμό, στην Αρχαία Ρώμη και στο Μεσοποταμιακό Πολιτισμό.Στο τρίτο μέρος κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στη γυναίκα της Βίβλου, ξεκινώντας από την προπτωτική γυναίκα, στη γυναίκα της Πατριαρχικής περιόδου του Ισραήλ, στη γυναίκα κατά την Έξοδο και στους ιστορικά προσδιορίσιμους χρόνους και φτάνουμε μέχρι τη γυναίκα της Καινής Διαθήκης.

Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Αναπληρώτρια καθηγήτρια Ελένη Χριστινάκη-Παπακώστα
Προαπαιτούμενα μαθήματα: Κανένα
Μέγιστος αριθμός φοιτητών: 50 φοιτητές πέραν αυτών του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας

Ποιμαντική γάμου, οικογένειας και ισότητας των δύο φύλων
[Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 3]

Το μάθημα ερευνά τόσο τις γραπτές πηγές της Ορθοδόξου Θεολογίας (Βίβλο, Πατέρες, Οικουμενικές Συνόδους, Δίκαιο της Εκκλησίας) όσο και την πράξη της Εκκλησίας και τη θέση και διακονία των γυναικών εις αυτήν. Σκοπός των μαθημάτων είναι να φανεί ότι τα δύο φύλα, άνδρας και γυναίκα, πλάστηκαν με ισότητα και ισοτιμία και η ανατροπή αυτής της ισότητας μόνο ως παρεκτροπή από το ορθό πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η κατάργηση της διακρίσεως των φύλων, που για πρώτη φορά διακηρύχθηκε από τον Απόστολο Παύλο: ("ουκ ενι άρσεν καί θήλυ") βρίσκει εφαρμογή στην Εκκλησία και περνά προοδευτικά και στους λοιπούς χώρους του Κράτους και της Κοινωνίας.

Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος είναι:
Από τη Θεολογία στην Ποιμαντική των φύλων, του γάμου και της οικογένειας
Μορφές διαποιμάνσεως: σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, οικογενειακή αγωγή, προετοιμασία για το γάμο, σχολές γονέων, συμβουλευτική γάμου και οικογένειας
Προβλήματα:σχέσεις-ρόλοι των φύλων, άγαμη μητρότητα, γενετική πρόβλεψη, δημογραφικό, οικογενειακός προγραμματισμός, εκτρώσεις, διαζύγιο, ζητήματα βιοηθικής.

Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγητής Αλέξανδρος Μ. Σταυρόπουλος Συνδιδασκαλία: Δρ. Στέφανος Κουμαρόπουλος
Συμμετοχή στη διεξαγωγή του μαθήματος: Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Α. Γεωργιάδη
Προαπαιτούμενα μαθήματα: Επιθυμητή αλλά όχι αναγκαία είναι η προηγούμενη παρακολούθηση του μαθήματος της Ποιμαντικής
Μέγιστος αριθμός φοιτητών: Χωρίς περιορισμό.