Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΘΕ.ΦΥΛ.ΙΣ.
|
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών |
ΘΕ.ΦΥΛ.ΙΣ. |
 |
 |
|
|
 |
 |
|
|
|
Η κατοχύρωση της ειδικής μορφής της ισότητας που αποτελεί η ισότητα των φύλων και της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω φύλου είναι απότοκος της ανάγκης να εξαλειφθούν διακρίσεις που υπάρχουν στην κοινωνική πραγματικότητα μεταξύ των δύο φύλων. Στο προτεινόμενο μάθημα θα γίνει καταρχάς η παρουσίαση του νομικού καθεστώτος που διέπει την ισότητα των φύλων στα |
|
||||||||||||||||||||
 |
|
Κράτη - Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Με τη βοήθεια της συγκριτικής μεθόδου θα αναλυθούν κατά το δυνατόν, τόσον οι συνταγματικές διατάξεις που αναφέρονται στην ισότητα των δύο φύλων, όσο και άλλες σημαντικές νομικές ρυθμίσεις, εθνικού ή κοινοτικού δικαίου, οι οποίες στοχεύουν την προώθηση και τη βελτίωση της θέσης (συνήθως) των γυναικών, όπως για παράδειγμα τα θετικά μέτρα διάκρισης που αποβλέπουν στην παροχή ισότητας ευκαιριών και στην άρση ενδεχομένως υπαρχουσών στην πράξη ανισοτήτων ανάμεσα στα δύο φύλα. Με δεδομένη την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου, οι σχετικές οδηγίες του Συμβουλίου και η νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε θέματα ισότητας των δύο φύλων έχουν γίνει όχι μόνον σημείο προσανατολισμού προς το νομοθέτη, αλλά και πηγή έμπνευσης του εθνικού δικαστή. Η γνώση τους είναι συνεπώς απαραίτητη. Ένα σημαντικό τμήμα του μαθήματος θα αποτελέσει η κριτική παρουσίαση σχετικών με το θέμα αποφάσεων εθνικών, |
||||||||||||||||||||||
|
ιδίως δε ελληνικών δικαστηρίων και του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Τέλος, στο πλαίσιο της συγκριτικής έρευνας θα γίνει σύντομη παρουσίαση του νομοθετικού καθεστώτος και της νομολογίας σε θέματα ισότητας των φύλων στις ΗΠΑ, οι οποίες εν όψει της πολυπολιτισμικής κοινωνίας την οποία διαθέτουν, παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευαισθησία σε ζητήματα διακρίσεων γενικότερα. Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγήτρια Ιουλία Ηλιοπούλου-Στράγγα
Σκοπός του μαθήματος είναι να αναδείξει τις ιδιαιτερότητες των εγκλημάτων τα οποία διαφοροποιούνται από τα συνήθη εγκλήματα λόγω φύλου των δραστών ή/ και των θυμάτων τους (π.χ. βιασμός και άλλα εγκλήματα της γενετήσιας ελευθερίας).Θα γίνει, έτσι: (α) ποινική προσέγγιση, με ανάλυση, των εγκλημάτων αυτού του είδους, όπως προβλέπονται από τη νομοθεσία της Ελλάδας, είτε αυτοτελώς, είτε σε σχέση με το οργανωμένο έγκλημα? (β) εγκληματολογική προσέγγιση του θέματος, με άξονα κυρίως τους λόγους για τους οποίους μία γυναίκα εγκληματεί ή/ και γίνεται θύμα εγκλήματος (π.χ. κακοποίηση γυναικών, εμπορία γυναικών)? και (γ) δικαιοπολιτική προσέγγιση (de lege ferenda), με έμφαση στην επισήμανση των διεθνών και ευρωπαϊκών εξελίξεων που θα μπορούσαν να βοηθήσουν, αντίστοιχα, σε μία καλύτερη αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων από την πλευρά της ελληνικής νομοθεσίας και νομολογίας. Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγητής Νέστωρ Κουράκης
Το προτεινόμενο μάθημα επιχειρεί να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο νομικές ρυθμίσεις και δικαιικοί θεσμοί συμμετέχουν στη συγκρότηση, καθιέρωση αλλά και μετασχηματισμό κοινωνικών και ιστορικών αντιλήψεων περί φύλου και έμφυλης διαφοράς που έχουν εγγραφεί στον ελληνικό κοινωνικό χώρο. Αντιμετωπίζει από ιστορική και συγκριτική σκοπιά, νομικά κείμενα επιλεγμένα από ένα ευρύ φάσμα νομικών ντοκουμέντων(νομολογιακά δεδομένα, συμβολαιογραφικές πράξεις, νομοθετικά κείμενα, καταγραφές νομικών εθίμων) και τα υποβάλλει σε αναγνώσεις που αποδεσμεύουν τις κοινωνιολογικές και ανθρωπολογικές προϋποθέσεις που συνδέονται με τις εκάστοτε νομικές θέσεις και επιλογές. Ειδικότερα, εστιάζει το ενδιαφέρον του στο πλέγμα σχέσεων που διαμορφώνει την κοινωνική ταυτότητα του χώρου της οικογένειας- οίκου, στα διαφορετικά ιστορικά και κοινωνικά περιβάλλοντα και αναζητά τις θέσεις, τις σχέσεις και τους ρόλους ανάλογα με το φύλο που κωδικοποιούνται στους τρόπους με τους οποίους ρυθμίζεται η κοινωνική παραγωγή και αναπαραγωγή της. Εξετάζονται με συνθετικό τρόπο ζητήματα συγγένειας, γάμου, τεκνογονίας, κληρονομικής διαδοχής, περιουσίας, προκειμένου να διερευνηθεί ο βαθμός εμπλοκής των θεσμικών διευθετήσεων στη συγκρότηση των υποκειμενικών αντιλήψεων για την έμφυλη ταυτότητα και διαφορά. Επιστημονική Ευθύνη και διδασκαλία: Επίκουρος καθηγητής Ανδρέας
Χέλμης
Α. Βασικοί εννοιολογικοί προσδιορισμοί Επιστημονική ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγητής Κωνσταντίνος Κρεμαλής
Επιστημονική ευθύνη και διδασκαλία: Καθηγήτρια Mαρία Παντελίδου
Μαλούτα
|
|||||||||||||||||||||||
